“ปานโอตะ” (Ota Nevus) หรือที่รู้จักในชื่อ “ปานสีน้ำตาลหรือดำบนผิวหนัง” เป็นหนึ่งในรูปแบบของปานที่มักพบบนผิวหนังของบุคคลที่มีเชื้อสายเอเชียหรือแอฟริกัน ปานโอตะมักปรากฏในรูปแบบของจุดหรือเป็นบริเวณที่มีสีเข้มกว่าสีผิวปกติ และมักพบบริเวณใบหน้าหรือส่วนอื่นๆ ของร่างกาย
ลักษณะของปานโอตะ:
- สี: โดยทั่วไปจะมีสีน้ำตาลอ่อนไปจนถึงน้ำตาลเข้มหรือดำ
- ตำแหน่ง: มักปรากฏบนใบหน้า โดยเฉพาะบริเวณแก้ม หน้าผาก หรือรอบดวงตา แต่อาจพบได้ที่ส่วนอื่นของร่างกาย
- ขนาดและรูปทรง: ขนาดและรูปทรงอาจแตกต่างกันไปตามบุคคล บางรายอาจมีขนาดใหญ่และกระจายไปทั่วใบหน้า
ปานโอตะ (Nevus of Ota) เป็นปานแต่กำเนิดชนิดหนึ่ง มักพบในชาวเอเชีย มีลักษณะเป็นจุดสีน้ำตาลเข้ม สีเขียว สีฟ้าเทา หรือสีน้ำเงิน กระจายอยู่บริเวณรอบตาและโหนกแก้มบนใบหน้าซีกใดซีกหนึ่ง บางครั้งอาจพบรอยโรคในบริเวณเยื่อบุตาขาว ในช่องปาก รวมทั้งบริเวณเยื่อแก้วหูร่วมด้วย
ปานโอตะเกิดจากความผิดปกติของเซลล์สร้างเม็ดสี (melanocytes) ในชั้นผิวหนังและชั้นใต้ผิวหนัง สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด สันนิษฐานว่าอาจเกิดจากพันธุกรรมหรือปัจจัยแวดล้อม เช่น การได้รับรังสีอัลตราไวโอเลตจากแสงแดด
ปานโอตะมักไม่มีอาการใดๆ แต่อาจทำให้รู้สึกไม่มั่นใจในรูปลักษณ์ของตัวเองได้ หากปานโอตะมีขนาดใหญ่หรือทำให้รู้สึกไม่สบายใจ อาจพิจารณารักษาด้วยเลเซอร์หรือการผ่าตัด
การรักษาด้วยเลเซอร์เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดปานโอตะ โดยแพทย์จะใช้เลเซอร์ยิงไปที่ปานโอตะ ทำให้เม็ดสีในปานแตกตัวและหลุดลอกออกไป อย่างไรก็ตาม การรักษาด้วยเลเซอร์อาจทำให้เกิดรอยดำหรือรอยแผลเป็นได้
การผ่าตัดเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดปานโอตะ แต่อาจทำให้เกิดแผลเป็นได้เช่นกัน
การป้องกันปานโอตะสามารถทำได้โดยการป้องกันไม่ให้ผิวหนังสัมผัสกับแสงแดดโดยตรง โดยทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF 30 ขึ้นไป สวมหมวกปีกกว้าง แว่นกันแดด และเสื้อผ้าที่ป้องกันแสงแดด
ปานโอตะเป็นเงื่อนไขที่ไม่เป็นอันตรายและไม่มีอาการทางกายภาพ แต่บางครั้งอาจส่งผลต่อจิตใจหรือความมั่นใจในตนเองของบุคคลที่มีปาน การรักษามีหลายวิธี แต่จำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อหารือเกี่ยวกับตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุดสำหรับบุคคลนั้น วิธีการรักษาอาจรวมถึงการใช้เลเซอร์ ครีมปรับสีผิว หรือการรักษาด้วยแสง.